ELEK  (SCHACHERER)  Ilona

Elek Ilona
(foto "SportHistória")
Eerste dag cover Elek Ilona.

Biografie:

Geboren:
17 mei 1907 in Budapest (Hong.)
Overleden: 24 juli 1988 in Budapest

Clubs: BBTE (–1933), Detektív AC (1934–1936), Újpesti TE KASE (1937–1946), Atlante SE (1947–1949), Bp. Lokomotív (1950–1952), Bp. Honvéd (1953–1956)

Hongarije's eerste Olympische schermkampioen.

Elek Ilona, ook gekend als Schacherer Károlyné (en later Hepp Lászlóné), studeerde muziek aan de Muziekacademie en wou oorspronkelijk pianiste worden. Maar haar pasie voor het schermen kreeg toch de bovenhand.
Zij behaalde haar eerste gouden medaille op grote toernooien in 1933 op het Europees kampioenschap per ploeg. Zij was vervolgens ook tweemaal individueel Europees kampioen in 1934 en 1935, en driemaal individueel Wereldkampioen in 1934, 1935 en 1951. Zij won meer internationale schermtitels dan gelijk welke andere vrouw. Verder werd zij ook nog zevenmaal individueel kampioen van Hongarije.



Hongaarse ploeg voor het Europees kampioenschap 1933.
De Hongaarse vrouwenploeg, winnaar van de Europese kampioenschappen 1933: (van links naar rechts) Danÿ Margit, Elek Ilona, Bogen Erna en Elek Margit, zus van Ilona.

Zij was reeds 29 jaar oud toen zij voor het eerst aantrad in de competitie schermen met het floret op de Olympische Spelen 1936 in Berlijn. In de finale poule versloeg zij de winnaars van de vorige twee Olympische kampioenschappen, door de Duitse Helen Mayer (laureate in 1928), met 5-4, en de Oostenrijkse Ellen Preis-Müller (laureate in 1932) te overtreffen. In 1937 zou Ellen Preis-Müller haar in de finale van het Wereldkampioenschap in Parijs wel verslaan.
De twee daarop volgende Spelen werden wegens de oorlog afgelast, maar wanneer de Spelen na Wereldoorlog II hervatten in 1948, herhaalde zij op 41-jarige leeftijd, die zege op de Olympische Spelen van Londen. Elek was daardoor één van de twee enige kampioenen die hun titel van 1936 met succes wisten te verdedigen (de andere was Jan Brzak uit Tsjecho-Slowakije, kanovaren) én werd zij de enige vrouw die twee gouden Olympische medailles won in het individuele schermen met het floret. Dat te verwezenlijken na een 12 jaar durende onderbreking, was een schitterende prestatie op zich.
Maar de manier waarop zij toen won leek eerst op een drama uit te draaien. In haar voorlaatste kamp tegen de Amerikaanse Maria Cerra lag zij 2-0 achter, tot zij vier winners op rij scoorde. In de titelkamp zelf versloeg zij ook de Deense Karen Lachmann met 4-2. Elek's zuster, Margit, plaatste zich zesde in dezelfde discipline.

Ilona keerde nog éénmaal terug naar de Olympische Spelen in 1952, Helsinki, Finland. Niettegenstaande zij 45 jaar oud was, won zij haar twintig eerste kampen, maar werd uiteindelijk in de barrage voor de gouden medaille met een nipte 4-3 eindstand verslagen door de 26-jarige Italiaanse Irene Camber.

Klaar voor de wedstrijd. Klaar voor de wedstrijd. Tijdens een wedstrijd. Ilona en garde.
Elek Ilona klaar voor de wedstrijd.
Ilona (nummer 325) tijdens de finalepoule O.S. Berlijn 1936, tegen Helene Mayer (gewonnen met 5-4).
Ilona en garde.

Haar vader was Joods, maar niet alleen beschouwde zij zichzelf niet als Joodse, maar zich baserend op de Hongaarse wet, werd zij als een devoot katholiek opgevoed, naar haar moeders godsdienst. Ook haar vroegere tegenstrevers van 1936, Helen Mayer en Ellen Preis-Müller, waren halfjoods en beschouwden zich nooit als Joodse.

Elek Ilona
Elek Margit.

In 1938 kreeg Ilona de Horthy Miklós medaille en in 1951 een Feyerick Reizen Award.
Zij werd ook nog gedecoreerd met de Orde van de Ster van de Hongaarse Volksrepubliek en ontving in 1983 de Olympische Orde van Verdienste, zilveren graad, van het IOC.

Na haar sportcarrière was Ilona actief in de handel in uurwerken en sieraden.
Ilona had een jongere zuster, Margit (bijnaam Maca, ° 5 mei 1910, Budapest – 4 februari 1986, Budapest), die eveneens actief was in het floretschermen en ook verscheidene malen Europees- en Wereldkampioen werd (vooral in ploegverband).

Erelijst van Ilona:

* Wereldkampioen individueel in 1934, 1935 en 1951
* Zilver wereldkampioenschap individueel in 1937 en 1954
* Wereldkampioen ploeg in 1934, 1935, 1937, 1952, 1953, 1954 en 1955
* Zilver wereldkampioenschap ploeg in 1936, 1948 en 1951
* Brons wereldkampioenschap ploeg in 1955 en 1956

* Olympisch Kampioen individueel, Berlijn 1936
* Olympisch Kampioen individueel, Londen 1948
* Olympisch Zilver individueel, Helsinki 1952

* Europees kampioen individueel Warschau 1934 en Lausanne 1935
* Europees kampioen ploeg Budapest 1933, Warschau 1934 en Lausanne 1935
* Zilver Europees kampioenschap ploeg San Remo 1936

* Hongaars kampioen floret individueel: 1936, 1937, 1946, 1947, 1949, 1950 en 1952


Podium O.S. Berlijn 1936. O.S. Berlijn 1936, Ilona en haar vader. Medaillewinnaars O.S. Berlijn 1936.
O.S. Berlijn 1936:
Het podium schermen met het floret:
Brons: Ellen Preis-Müller, Oostenrijk
Goud: Elek-Schacherer Ilona, Hongarije
Zilver: Helene Mayer, Duitsland
O.S. Berlijn,
augustus 1936:
ELEK Ilona, gouden medaille, na de medailleceremonie van het schermen met het floret, samen met haar vader.
O.S. Berlijn, augustus 1936, de medaillewinnaars schermen met het floret: (van links naar rechts) Helene Mayer, Duitsland, zilver; Ellen Preis-Müller, Oostenrijk, brons; en Elek Ilona, Hongarije, goud.

Elek Ilona floretschermster. Ilona bij de O.S. Londen 1948. O.S. Londen 1948, uitreiking medailles.



O.S. Londen, augustus 1948: uitreiking medailles schermen met het floret dames:
Elek Ilona, Hongarije, goud; Karen Vilhelmine Lachmann, Denemarken, zilver; en Ellen Preis-Müller, Oostenrijk, brons
Elek Ilona, schermster met het floret.

Ilona bij de O.S. Londen in 1948.


Het graf van Elek Ilona. Het graf van Elek Ilona. Herdenkingsplaat voor Elek Ilona in Budapest District V, Deák Ferenc Street No 15.
In 1968 werd een autobiografisch boek van de beide zussen, Ilona en Margit, uitgegeven: 'Zo schermden wij'.
Ilona's graf op het Farkasréti Kerkhof, Budapest.
Herdenkingsplaat voor Elek Ilona in Budapest District V, Deák Ferenc Street No 15.