HIDEGKUTI (Kaltenbrunner) Nándor
|
Hidegkuti Nándor.
(foto: MLSZ) |
Geboren: 3 maart 1922 (Óbudán - Hongarije)
Overleden: 14 februari 2002 (Budapest)
Club(s) als speler: Újlaki FC (junior, 1934-39), Gázmüvek (1939-43), Elektromos Budapest (1943-45), Herminamezei AC (1945-46), MTK (1947-50), Textiles SE (1950-51), Bp. Bástya SE (1951-53), Bp. Võrõs Lobogó SE (1953-56), MTK (1956-58, 302 wedstr., 202 goals, te rekenen vanaf 1947).
Club(s) als trainer: MTK (1959-60), AC Fiorentina (Italië 1960-62), AC Mantua (Italië 1962-63), Vasas Gyõr ETO (1963-65), Tatabánya Bányász (1966), MTK (1967-68), Bp. Spartacus (1968-71), Stal Rzeszów (1972), Egri Dózsa (1973), Al-Ahlyjem Kaïro (Egypte 1973-80), FC Nacional Dubai (1983-85), Alexandria's Ittihad (Egypte 1996).
Positie : Midvoor
Biografie :
Hidegkuti (Kaltenbrunner) 'Öreg' Nándor was de man die met zijn tactische kunstjes het strategisch steunpunt was voor het grote Hongaarse team van de vroege jaren ‘50. Zijn beste jaren speelde hij van 1947 tot 1958 voor Võrõs Lobogó (MTK, met herhaalde naamwijzigingen), de ploeg waarmee hij o.a. tweemaal van Anderlecht won in de Europabeker voor
Landskampioenen 1955-56 (6-3 in Budapest en 1-4 in Anderlecht), maar die ook driemaal landskampioen werd en éénmaal de beker won. In 1953 werd hij verkozen tot beste Hongaarse voetballer van het jaar. In de Hongaarse competitie speelde hij tussen 1942 en 1958 381 matchen en maakte 260 doelpunten. Ook op internationaal vlak genoot Hidegkuti van een schitterende carrière, die liep van 30 september 1945 (met 7-2 gewonnen van Roemenië) tot 15 juni 1958 (op 36-jarige leeftijd met 4-0 gewonnen tegen Mexico tijdens de Wereldbeker in Zweden), en 69 caps en 39 doelpunten opleverde.
Op 23-jarige leeftijd scoorde hij op 30 september 1945, bij zijn debuutmatch voor de nationale ploeg tegen oude vijand Roemenië, zijn eerste goal reeds na 8 minuten, voegde er later een tweede aan toe en droeg er zo toe bij dat de match gewonnen werd met 7-2. Een vaste plaats in de ploeg verwierf hij echter slechts op 30-jarige leeftijd, nadat hij in 1952 Olympisch Goud hielp winnen in Helsinki. Hij werd dan ook 'de oude' genoemd. Hidegkuti nam de plaats van diepe spits voor zich, openingen creërend voor zijn ploegmaats Puskás en Kocsis (die volop profiteerden van zijn overzicht en passing), maar hij dook tevens graag op in de ruimtes tussen middenveld en aanval. Hij was ook zeer snel, 11.9 sec over de honderd meter, maar niet zo snel als de buitenspelers Budai en Czibor.
Hidegkuti blijft waarschijnlijk het best in de herinnering door het scoren van een hat-trick in de match van 25 november 1953 waarbij het Hongaarse wonderteam Engeland met 3-6 versloeg in Wembley. Het was de eerste thuisnederlaag ooit van Engeland op Wembley tegen een ploeg van het vasteland! Wanneer men hem over die match aansprak, zei hij: "Noch het Engelse team, noch andere teams die wij ontmoetten, waren bekwaam effectief te verdedigen tegenover onze tactische opstelling. Wanneer zowel Bozsik als ikzelf de aanval vervoegden, hadden wij zes aanvallers, allen bekwaam te scoren. Soms namen wij defensieve risico's, maar geen zorg, wanneer wij er eentje binnen lieten, scoorden wij er twee".
|
|
|
Hidegkuti zet nog maar eens een dribbelbeweging in. |
Nándor aan het dollen op training. |
14 november 1954, Népstadion: Hidegkuti en Ocwirk vóór de aftrap van Hongarije-Oostenrijk (4-1). |
|
Hidegkuti in volle actie tegen West-Duitsland (WB 1954). |
Naast de Olympische Spelen van 1952, nam hij ook deel aan twee Wereldbekers: 1954 in Zwitserland (finale 3-2 verloren tegen West-Duitsland) en 1958 in Zweden (2 gespeelde matchen). Na de Hongaarse revolutie in 1956 bleef Hidegkuti in Hongarije trouw bij zijn ploeg Võrõs Lobogó (MTK) tot het einde van zijn spelersloopbaan in 1958.
Hij vervolgde zijn carrière dan als trainer eerst van MTK in 1960, dan in Italië van AC Fiorentina, waarmee hij in 1961 met 2-1 de Europacup 2 veroverde tegen de Glasgow Rangers, en van AC Mantua. In 1963 coachte hij de Hongaarse ploeg Vasas Gyõr naar de landstitel. Hij trainde ook nog Spartacus Budapest en Bányász Tatabánya, en verwierf successen in de Verenigde Arabische Emiraten en in Egypte, waar hij in zeven jaar verscheidene titels en bekers won met de club Al-Ahlyjem. In 1996 zou hij nog voor een jaar terugkeren naar Egypte als trainer van Alexandria's Ittihad. Tot aan zijn dood was Hidegkuti officieel waarnemend controleur van de Hongaarse federatie. In 1993 werd hij bekroond met de FIFA Fair Play Award.
|
Hidegkuti (rechts) als trainer van Vasas Gyõr ETO op de tribune van het Olympisch Stadion in Amsterdam 1965. |
Hidegkuti Nándor was gehuwd en had twee zonen. Op 14 februari 2002 overleed hij drie weken voor zijn 80ste verjaardag in het Kútvölgy Hospitaal in Budapest na een hartaanval en longproblemen. Twee dagen later, op 16 februari, zou ook de Engelse trainer Walter Winterbottom overlijden. In zekere zin was Hidegkuti de nemesis van Winterbottom. Hidegkuti was immers de man die met een hat-trick zijn Engelse defensie verpletterde op die namiddag van 25 november 1953.
Zijn beste vriend Buzánszky Jenõ zei in een nota op zijn website: "Ik zag hem nog voorbije zondag en kuste hem op het voorhoofd. Het zal tijd vragen dit te verwerken, omdat naast dat hij een voetballegende was, ik ook mijn beste vriend verloor."
De naam van het stadion van MTK Budapest werd omgedoopt tot het 'Hidegkuti Nándor Stadion'. Met staatssteun werd het stadion vernieuwd en ingehuldigd op 13 oktober 2016. De grasmat werd naar hoogtechnologische normen heraangelegd, waarbij een soort zogenaamd hybridegras gebruikt werd, zoals ook op de voetbalvelden van Liverpool op Anfield, Old Trafford Stadion van Manchester United en het Giuseppe Meazzastadion in Milaan. De verlichting gebeurt met een LED-systeem. Het stadion voldoet nu ook aan alle nationale en internationale normen. Ook kunnen hier nu wedstrijden voor de Europa League en de Champions League gespeeld worden.
In 1980 werden de voetbalscenes van de film 'Escape to Victory' in het
Hidegkuti Nándor Stadion opgenomen. In deze film die zich tijdens WO II afspeelt in een Duits concentratiekamp gaat over het verzet van de krijgsgevangenen tegen hun Duitse bewakers? Zij dagen deze uit in een voetbalwedstrijd. Een hele reeks film- en sportvedetten acteerden in deze film, zoals Sylvester Stallone, Michael Caine, Max von Sydow, Pelé, Bobby Moore, Osvaldo Ardiles, Paul Van Himst, Kazimierz Deyna en Co Prins.
|
|
In 1981 kwam de film 'Escape to Victory' uit in de cinemazalen. De voetbalwedstrijd die in de film voorkomt werd gedraaid in het Hidegkuti Nándor Stadion. |
|
ERELIJST :
Club:
* Beste voetbalspeler van Hongarije in 1953
* Hongaars Kampioen met Võrõs Lobogó 1951-53-58
* Hongaarse Beker met Võrõs Lobogó 1952
* Mitropabeker met Võrõs Lobogó 1955
Nationaal elftal:
* Olympisch Kampioen Helsinki 1952 (4 gespeelde matchen)
* Tweede op Wereldbeker Zwitserland 1954 (4 gespeelde matchen)
* Winnaar Dr. Gerõ-Svehla Cup editie 1948-1953 (laatste twee matchen gespeeld)
* 69 caps
* 39 doelpunten
Trainer :
* Europese Beker der Bekerwinnaars met AC Fiorentina (1961)
* Hongaars Kampioen met Vasas Gyõr 1963
* Kampioen en Bekerwinnaar met het Egyptische Al-Ahlyjem (vijf maal kampioen en één Beker in de jaren ‘70)
Diverse:
* 1993 FIFA Fair Play Award
|
|
Het stadion van MTK Budapest werd omgedoopt tot
het 'Stadion Hidegkuti Nándor'. |
|
|
Op 13 oktober 2016 werd het volledig vernieuwde Stadion Hidegkuti Nándor ingehuldigd. |
|
Op 23 november 2013 werd in het 'Stadion Hidegkuti Nándor' een borstbeeld van Hidegkuti ingehuldigd, ter gelegenheid van de 125ste verjaardag van de stichting van de club MTK Budapest (op 16 november 1888). |
Na zijn overlijden op 14-2-2002, vond de begrafenisplechtigheid plaats in aanwezigheid van o.a. Buzánszky, Grosics en Puskás (niet op de foto).
|
|
|
Het graf van Hidegkuti Nándor in Óbuda
|
|