KUBALA  (STECZ)  László

Een jongere László...	...als Hongaars international.

Zoals veel andere grote spelers, zoals Maradona, Pelé en Cruyff, leerde ook Kubala op jonge leeftijd voetballen op straat. Op 9-jarige leeftijd speelde hij al bij de Hongaarse voetbalbond, onder de hoede van trainer Czabo. Twee jaar later kreeg hij een contract om bij Ganz te spelen, in de derde divisie van Hongarije. Hij was 16 jaar toen hij zijn debuut maakte in de eerste ploeg en twee goals kon scoren. Op het einde van het seizoen werd hij topscorer van Ganz, waarmee hij zijn ploeg hielp promoveren naar de tweede divisie. Hij werd opgemerkt en aangekocht door Ferencváros, de club waar zijn vader vroeger speelde. Slechts 17 jaar oud maakte hij zijn debuut bij de toen grootste club uit Hongarije en scoorde weer 2 doelpunten in zijn eerste wedstrijd. Werd hij geen topscorer, hij debuteerde wel vlug in het Hongaars nationaal elftal. Kubala was toen 18 jaar en zou uiteindelijk 3 caps veroveren en 1 doelpunt scoren voor Hongarije.
In die periode waren het zware tijden voor de Hongaren. De tweede wereldoorlog zorgde voor veel problemen, maar de Hongaren bleven gewoon voetballen als het maar even kon. Iedereen zag dat Kubala, naast Puskás Ferenc, de ster zou worden van het Hongaars voetbal. Maar hij zou niet in Hongarije blijven.
Wanneer zijn vader stierf, vertrok zijn moeder met hem maar Tsjecho-Slowakije. Slovan Bratislava, de club waar zijn vader ook nog speelde, nam Kubala dan over van Ferencváros. Doordat zijn ouders officieel Slowaak waren, had hij de mogelijkheid om de Tsjecho-Slowaakse nationaliteit te bekomen. Nog steeds 18 jaar zijnde debuteerde hij bij Slovan Bratislava door alweer 2 goals te scoren tegen het uiterst sterke Dukla Praag. Ook speelde hij 11 wedstrijden voor de Tsjecho-Slowaakse nationale ploeg. Kubala was een multisporter, hij tenniste in de zomer en deed ook aan boksen. Zo bleef hij fit, en dat maakte hem tot een geweldige speler. Hij had drie longen, kon met gemak 90 minuten spelen en had ook uiteraard techniek. Dribbelaar pur-sang en geweldige schotkracht, iets waar keepers nachtmerries van kregen. Hij werd dan ook een sterspeler in Tsjecho-Slowakije en zijn faam groeide.
Op 17 april 1947 trouwde hij met Anna Viola Daucik, de dochter van Ferdinand Daucik die trainer was van Slovan Bratislava. In datzelfde jaar kreeg hij een contract aangeboden van de Hongaarse club Vasas. Toen hij vroeg of zijn vrouw, die zwanger was, mocht meekomen, werd dat geweigerd. Hij vond dat raar, maar vertrok toch naar Hongarije. Aangekomen in Budapest, werd hij echter gevangen gezet, wegens 'landverraad'. Na hevige protesten werd Kubala na anderhalf jaar vrijgelaten op aandringen van de FIFA.

In de trui van Pro Patria...		..als filmacteur (1954)...

Kubala zag het dan natuurlijk niet meer zitten om nog langer in Hongarije te blijven. Samen met zijn landgenoot, Marik József, ontvluchtte hij het land met richting Oostenrijk. Van daar trokken beiden naar Italië, omdat zij daar als politiek vluchteling mochten blijven, wat in Oostenrijk onmogelijk was. In Italië verbleef hij in een vluchtelingenkamp in Udine. De FIFA verbood politieke vluchtelingen om officiële wedstrijden te spelen voor een club, tenzij zij toestemming kregen van hun land van herkomst. Door deze bizarre reglementering wist Kubala dus dat aansluiten bij een Italiaanse ploeg geen optie was. In het kamp speelde hij wel vriendschappelijke wedstrijden voor Pro Patria. En ondertussen trachtte hij wat geld te verdienen met allerlei werkjes, zoals schilderen, timmeren en andere werkzaamheden. In de tussentijd leerde hij talen, zoals Italiaans en Engels. Omdat Italië in de jaren '50 ontzettend veel films produceerde, kon Kubala een bijrolletje spelen in 3 Italiaanse films. Eén van zijn films werd opgenomen in Spanje, waarbij hij de Spaanse taal kon aanleren. Zo verdiende hij wel wat geld en kon hij de reis van zijn vrouw, zijn geboren zoon Branko, zijn schoonvader (trainer Daucik) en zijn moeder bekostigen. Later zou hij ook in 1954 in Spanje nog een film opnemen: 'Los Ases Buscan La Paz'.

... en bij FC Barcelona.

Kubala ontsnapte in 1949 aan een tragisch lot. Torino, die destijds de beste club was van Italië, nodigde hem toen uit om met haar ploeg een vriendenmatch te gaan spelen tegen Benfica in Portugal. Hij stond op punt die uitnodiging te aanvaarden toen hij een telegram ontving van zijn echtgenote, die zei: "Ben er in geslaagd Wenen te bereiken met onze zoon. Kom ons halen." Dat telegram redde zijn leven, want de ganse ploeg van Torino kwam om toen hun vliegtuig op de terugreis uit Portugal neerstortte op de berg Superga (waar hij nadien jaarlijks nog bloemen zou gaan neerleggen).
Zijn schoonvader Daucik stelde dan een team samen van spelers gevlucht uit de communistische landen. Het team, Hungaria, bestond alleen bestond uit Hongaren, maar ook uit Tsjechen, Joegoslaven, Roemenen, Russen en Bulgaren. Als de Harlem Globetrotters uit het oosten speelden zij vriendschappelijke wedstrijden tegen vele clubs. Grote spelers in het team waren Kubala zelf, zijn vriend Marik (goede spits), Joegoslaaf Monsider (uitstekend doelman) en Roemeen Simotec (een type Hagi). Na een tour in Italië en Engeland kwamen ze in 1950 in Spanje aan. De Spanjaarden beschouwden hen als een echte topclub. Alle clubs wilden tegen hen spelen. Het Spaans elftal oefende ook vaak tegen deze club. Ook zag Franco in dit elftal propaganda materiaal, om de mensen te laten zien hoe fout het communisme was.
Kubala maakte grote indruk en de interesse van zowel Real Madrid als FC Barcelona groeide. Maar de FIFA deed moeilijk en Real haakte af, ook al omdat Kubala wou dat Daucik trainer moest worden. Barcelona twijfelde echter niet en sloot de speler aan. Sinds 15 juni 1950 speelde Kubala voor Barça dan vriendschappelijke wedstrijden. Tot Barcelona in 1951 de Spaanse nationaliteit aanvroeg voor Kubala, wat uiteindelijk lukte zodat Kubala officieel voor Barça mocht spelen vanaf 29 april 1951. Op die datum maakte Kubala zijn debuut voor Barcelona in de Copa de España. De blaugranas wonnen met 1-4 van Sevilla door twee doelpunten van Kubala. Barcelona won overigens de Beker in dat jaar. De gouden periode van Barça van de jaren 50 waren aangebroken. In het seizoen 1951-1952 was het een topjaar voor Barcelona. Ze wonnen 5 bekers, namelijk de dubbel en de Copa Latina (een beker waar de landskampioenen van Frankrijk, Portugal, Italië en Spanje tegen elkaar speelden), de Copa Eva Duarte (de Spaanse Supercup) en de Copa Martini (een beker zoals de Copa Latina, maar dan met de landskampioenen van Spanje, Argentinië, Uruguay en Chili). Ook evenaarde Kubala een record. Hij scoorde tegen Sporting Gijón 7 goals, en evenaarde het record van Bata (Athletic). Barcelona won overigens met 9-0. Het jaar erna werd de dubbel gewonnen. Barcelona had toen een uitstekend elftal, met Kubala, Luis Suarez, Basora, Cesar en Ramallets. Ook in 1957 won Barcelona de Beker.

Kubala was zeer sterk met de bal aan de voet.	Een technisch nummertje van Kubala.	Samen met Luis Suarez, een andere topspeler van Barcelona.

In 1953 speelde Kubala een eerste maal voor het Spaanse nationaal elftal. Zijn debuut gebeurde in een vriendschappelijke wedstrijd op 5 juli 1953 in Buenos Aires, Argentinië (verloren met 1-0). Kubala werd een vaste waarde bij het Spaans elftal en zou 19 caps veroveren en 11 doelpunten scoren. Zijn laatste match als international speelde hij op 2 april 1961 in Madrid tegen Frankrijk (gewonnen met 2-0).
In 1956 brak dan de revolutie uit in Hongarije. Een aantal spelers van het Hongaars superelftal dat de WB finale verloren had in 1954, zochten een veilig onderkomen. Kubala voelde het als een plicht om zijn ex-landgenoten te helpen. Czibor, Kosics en Puskás werden door Kubala overgehaald om naar Spanje te komen. En in afwachting van een Spaans paspoort, trainden de drie Hongaren bij Español de Barcelona. Uiteindelijk zouden Czibor en Kosics naar FC Barcelona gaan en Puskás naar Real Madrid. Met de Hongaren erbij werd Barcelona nog sterker en veroverde het tweemaal de UEFA Cup. In 1961 behaalde de Catalaanse club voor het eerst de finale van de Beker voor Landskampioenen, door onder andere titelhouder Real Madrid uit te schakelen. Ondanks de fantastische voorhoede met Czibor, Kubala, Kocsis, Suárez en de Braziliaan Evaristo de Macedo, was Benfica met 3-2 te sterk. Czibor en Kocsis scoorden, maar een eigen doelpunt van keeper Ramallets kostte Barça de beker.
Na deze finale nam Kubala afscheid van FC Barcelona. Hij was vaak geblesseerd en vond het stilletjes aan genoeg. Op 30 augustus 1961 kreeg Kubala een hommage in Camp Nou. De 100.000 toeschouwers nemen afscheid van de ster door een staande ovatie en door zijn naam een kwartier lang te scanderen. Kubala barstte in tranen uit en bedankte de fans voor hun steun.
'Laszi' (zijn koosnaam) zou wel bezig blijven met de jeugd van Barcelona, maar hij miste echter al vlug het voetbal en in 1963 werd hij trainer-speler bij Espanyol. Na zijn eerste seizoen kon hij Czibor en Di Stefano, 'La Saeta Rubio', overhalen bij Español te komen spelen. Het koningskoppel Kubala en Di Stefano in een team! Maar Kubala was ook trainer en Di Stefano werd oud, zodat de resultaten van Español in 1964 en 1965 niet opvallend waren. In 1966 bereikte Español wel voor de kwartfinale van de UEFA cup, maar werd dan uitgeschakeld door de latere winnaar FC Barcelona..

Kubala met de ploeg van Barcelona FC.	Samen met zijn grote vriend Alfredo di Stefano... en op de foto midden ook nog met Puskás Ferenc.

Kubala in 1971 als trainer van de Spaanse Nationale Ploeg.

De begrafenis van Kubala in Barcelona.

Kubala werd dan trainer van Córdoba voor 2 seizoenen en ging daarna voor één jaar in Canada voetballen. Vervolgens werd hij trainer van het Spaans elftal. Bijna 11 jaar (van 1969 tot 1980) lang was hij 'selecionador' (bondscoach van Spanje). Hij haalde helaas geen successen met Spanje. Onder zijn leiding speelde Spanje 68 wedstrijden, waarvan er 31 keer werd gewonnen, 21 keer gelijk en 16 keer verloren. Maar geen bekers in de prijzenkast.
Van 1980 tot 1982 ging Kubala als coach aan de slag bij Barcelona, echter zonder veel succes. Vervolgens werd hij coach bij het Arabische Al-Hilal, Murcia, Málaga en Elche. Daarna vond hij het welletjes, maar kon het toch niet volledig laten. Hij werd nog assistent-coach van het Spaans olympisch elftal dat in 1992 in Barcelona goud won.
Pas hierna stopte hij er echt mee. Hij nam tijd voor zijn familie, die bestond uit zijn vrouw en drie zoons. Ook nam hij tijd voor enkele hobby's, zoals voetballen met oud-spelers, zwemmen en tennis. In 1999 werd hij verkozen als beste speler van FC Barcelona bij het 100-jarig jubileum van de club, waarbij hij boven spelers als legende Johan Cruyff en de Argentijnse superster Diego Maradona verkozen werd. In 2000 kreeg hij samen met zijn vriend Di Stefano een onderscheiding, Real Orden del Merito Deportivo.
In 2001 was zijn gezondheidstoestand zorgelijk. Zijn hart deed het niet goed meer en hij had hartritmestoornissen. In januari 2002 werd hij in het ziekenhuis (Clínica del Pilar in Barcelona) opgenomen, maar na een ziekbed van 4 maanden stierf Ladislao Kubala op 17 mei 2002. Hij was 74 jaar oud. Heel Spanje was in rouw.

De Hongaar was zeer geliefd, maar hield ook van zichzelf en van de chique levensstijl die hij erop nahield, waardoor hij nogal eens met de clubleiding in de clinch lag. Door zijn enorm aantal doelpunten en zijn prachtige vrijschoppen kwam zijn status als publiekslieveling echter nooit in gevaar. Zijn leven was misschien een van de meest opmerkelijkste die een speler heeft gehad, hij was bovendien ook groot als mens. Hij stichtte zelfs een eigen 'goed doel', namelijk de 'Fundación Kubala', dat zich inzet voor oorlogskinderen.
Het was mede dankzij hem dat een nieuw stadion voor FC Barcelona kon worden gebouwd om de oude 'Les Corts' te vervangen, dat te klein geworden was voor het grote toeschouwersaantal. Daarnaast combineerde Kubala zijn leiderschap met extreme vrijgevigheid aan zijn meest behoeftige ex-teamgenoten.

Op donderdag, 24 september 2009 werd op Camp Nou, de voetbaltempel van FC Barcelona, een twee meter hoge bronzen standbeeld van de Catalaanse beeldhouwer Montserrat Garcia Rius, ingehuldigd van deze grote speler. Dit gebeurde in aanwezigheid van 20.000 toeschouwers en ondermeer zijn zoon Lidislao Kubala Jr., Dunai Antal en Nemes Ferenc, vice-voorzitters van de MLSZ en Joan Laporta, de Voorzitter van FC Barcelona.
Het standbeeld, gefinancierd door de Barca fans en de club zelf, rust op een stenen sokkel van 1,20 meter hoogte, afkomstig uit Italië.

Montserrat, de beeldhouwster, en Kubala's zoon bij het ontwerp voor het standbeeld van Kubala László.

Het standbeeld wordt verplaatst naar zijn definitieve bestemming, Nou Camp.	Het standbeeld werd ingehuldigd door Joan Laporta, voorzitter van FC Barcelona.

De Spaanse ambassadeur Enrique Pastor de Gane en Carlos Kubala (rechts op de foto), bij de inhuldiging van de buste.

Uitgave 2022.

ERELIJST : Clubs in Spanje : * 4x Kampioen van Spanje met Barcelona (1952, 1953, 1959 en 1960) * 5x Bekerwinnaar van Spanje met Barcelona (1951, 1952, 1953, 1957 en 1959) * 2x Copa Eva Duarte (1952 en 1953) * 1x Copa Latina (1952) * 2x Europa Cup II (1958 en 1960) * Scoorde 243 doelpunten bij FC Barcelona * In 1999 werd hij bij stemming tijdens het eeuwfeest van FC Barcelona door de socios uitgeroepen tot beste speler uit de clubgeschiedenis. Nationaal elftal Hongarije: * 3 Caps * 1 doelpunt Nationaal elftal Tsjecho-Slowakije : * 11 Caps * 6 doelpunten Nationaal elftal Spanje : * 19 Caps * 11 doelpunten