Paul  LUKAS

Paul LUKASOscarBiografie:

Geboren: 26 mei 1895 (Budapest, Hongarije)
Als: Lukács Pál
Overleden: 15 augustus 1971 (Tanger, Marokko)

Oscar en Golden Globe Award winnend filmacteur voor 'Watch on the Rhine'. 

Lukas is de zoon van een Hongaarse reclameman en werd geboren in een trein toen die juist Budapest binnenreed. Tijdens Wereldoorlog I diende hij in het Hongaarse leger, waarbij hij in 1915 gekwetst werd door een ontploffende obus en vervolgens gedemobiliseerd werd. Hij volgde toneellessen aan de Hongaarse Academie voor Acteurs en ging in 1916 naar Kassa (nu Kosice na de Tsjechische annexatie) om acteur te worden en waar hij zijn toneeldebuut deed. Zijn filmdebuut viel het jaar daarop, in 1917. In 1918 ging hij een verbintenis aan met het Komedie Theater en debuteerde later op het toneel in Budapest in Molnár Ferenc's 'Liliom'. Al vlug werd hij een ster van het Hongaarse toneel en trad op in een aantal van Max Reinhardt's producties in Berlijn en Wenen voor de Duitse UFA films. .
Paramount's Adolf Zukor (andere bronnen was het producer Jesse Lasky) zag hem op het toneel in Budapest en op zijn aandringen trok Lukas, na een succesvolle toneel- en filmcarrière in Hongarije, Duitsland en Oostenrijk, in 1927 naar de U.S.A. waar hij zich vestigde als één van Hollywood's favoriete beminnelijke Europese types. In de jaren '30 was hij een tijdje hét romantische type voor films zoals 'Strictly Dishonorable' (1931), 'Little Women' (1933, memorabel als Professor Bhaer), 'By Candlelight' (1933) en 'The Fountain' (1934).  Maar zijn beste rol uit die jaren '30 was waarschijnlijk deze als Dr. Kassel, de propaganda chef, in 'Confessions of a Nazi Spy' (1939). Dit was een patriottisch oorlogsdrama, met briljante acteerprestaties van Edward G. Robinson, Francis Lederer en Lukas, met snelle aangepaste regie van Anatole Litvak.


'The Wolf of Wall Street' (1929) met Olga Baclanova.
In 'The Lady Vanishes' (1938) met Margaret Lockwood.
'The Wolf of Wall Street' (1929) met Olga Baclanova.
In 'The Lady Vanishes' (1938) met Margaret Lockwood.
n 'Watch on the Rhine' (1943) met o.a. Bette Davis. 'Uncertain Glory' (1944) met o.a. Erroll Flynn.
In 'Watch on the Rhine' (1943) met o.a. Bette Davis.
'Uncertain Glory' (1944) met o.a. Erroll Flynn.

In 1933 bekwam hij de naturalisatie tot burger van de Verenigde Staten. Dat hij ten andere veelzijdig was liet hij zien in 'Affairs of a Gentleman' (1934), 'The Three Musketeers' (1935, als Athos), 'The Casino Murder Case' (1935, als detective Philo Vance) en in een schitterende bijrol als één van de heldhaftige ongeoorloofde romances in William Wyler's 'Dodsworth' (1936, als Arnold Iselin). Alfred Hitchcock's verrukkelijke thriller 'The Lady Vanishes' (1938) vertoonde Lukas als een absolute, gluiperige schurk, mysterieus charmante Dr. Hartz, en hij vertolkte een aantal onsympathieke rollen in oorlogsfilms, met ondermeer een memorabel gevaarlijke echtgenoot van Hedy Lamarr in 'Experiment Perilous' (1944). 

Het meest in het oog springende van Lukas' rollen was zijn prachtige Oscar én Golden Globe Award winnende vertolking als Kurt Müller, een heldhaftig weerstandstrijder tegen de nazi's, in de goed bedoelde maar moeilijke 'Watch on the Rhine' (1943). Voor deze rol kreeg hij de Oscar als beste acteur en bereikte daarmee de status van top-ranking ster. Hij speelde ten andere die rol reeds op Broadway in 1941, in de toneelversie van het door Lillian Hellman geschreven stuk. Zijn portrettering van Kurt Müller, de Duitse emigrant met een Amerikaanse vrouw, werd wereldwijd geloofd door de critici. Brooks Atkinson schreef in de New York Time: "As the enemy of fascism, Mr. Lukas' haggard, loving, resourceful determination becomes heroic by virtue of his sincerity and his superior abilities as an actor." Wanneer Warner Brothers met de productie van de filmversie startten huurden zij vijf leden van de originele Broadway cast, Lukas inbegrepen, én de regisseur Herman Schumlin. Zij namen Hellman's vriend Dashiell Hammett om het scenario te schrijven en namen Bette Davis als Müller's vrouw om het kassucces te verzkeren. Het was hoe dan ook Lukas' film, waarvoor hij dus de Academy Award, de Golden Globe Award en de New York Film Critics Circle Award kreeg voor zijn uitstekende prestatie. Lukas kreeg later ook een ster op de Hollywood Walk of Fame op 6841 Hollywood Blvd.

Tijdens zijn latere jaren speelde Lukas nog een aantal meer volwassen karakterrollen, zoals in de Walt Disney klassieke filmversie van Jules Verne's 'Twenty Thousand Leagues Under the Sea' (1954, als Prof. Aronnax), 'Tender Is the Night' (1962, als Doctor Dohmler) en 'Lord Jim' (1965, als Stein), maar het gentlemanachtige bij de soms misleidende continentale hoffelijkheid, dat zijn handelsmerk was, verliet hem nooit. Zijn enige zingende rol was deze als Cosmo Constantine in de originele toneelversie van Irving Berlin's 'Call Me Madam', met Ethel Merman als tegenspeelster.

In 'Deathline at Dawn' (1946)
In 'Kim (1953) met o.a. Erroll Flynn en de jonge Dean Stockwell.
In 'Deathline at Dawn' (1946)
In 'Kim (1953) met o.a. Erroll Flynn en de jonge Dean Stockwell.
Met o.a. James Mason in '20.000 Leagues under the Sea' (1954). Fun in Acapulco (1963) met Elvis Presley.
Met o.a. James Mason in '20.000 Leagues under the Sea' (1954).
Fun in Acapulco (1963) met Elvis Presley.

In zijn meer dan 40 jaar durende loopbaan in Hollywood speelde hij samen met een aantal van de toenmalig meest glamoureuse actrices van het zilveren scherm, zoals Ruth Chatterton in 'Anybody's Woman', Sylvia Sidney in 'City Streets', Constance Bennett in 'Rockabye', Hedy Lamarr in 'Experiment Perilous', Marlene Dietrich in 'I Loved a Soldier' en Loretta Young in 'Grand Slam'.
In de jaren '40 was hij een medeoprichter van de Motion Picture Alliance for the Preservation of American Ideas, een conservatieve lobbygroep als tegenwicht voor de beweerde communistische invloed in Hollywood.

Hij hield er van om met snelle wagens te rijden en er aan te sleutelen. Hij bestuurde ook graag zijn eigen vliegtuig. Dikwijls gebruikte hij zijn acteertalent voor practical jokes, zoals mensen vragen zijn huis te verlaten wegens veronderstelde beledigingen van zijn vrouw. Soms werkte dat.
Hij huwde driemaal: een eerste maal in 1916 maar scheidde reeds in 1917; huwde dan in 1927 met de kleine blonde Hongaarse Benes Gizella (Daisy) tot bij haar overlijden in 1962 en tenslotte op 7 november 1963 met Annette M. Driesens, met wie hij na het beëindigen van zijn filmcarrière in Palma de Mallorca ging wonen. Hij overleed op15 augustus 1971 aan een hartaanval in het Italiaans Hospitaal in Tanger (Marokko).

Een aantal van zijn voornaamste films:

   
Paul Lukas.
 

1929 - The Wolf of Wall Street
1931 - Strictly Dishonorable
1933 - Little Women
1933 - By Candlelight
1934 - The Fountain
1934 - Affairs of a Gentleman
1935 - The Three Musketeers
1935 - The Casino Murder Case
1936 - Dodsworth
1936 - I Loved a Soldier
1937 - Brief Ecstasy
1938 - The Lady Vanishes
1939 - Confessions of a Nazi Spy
1941 - The Monster and the Girl
1943 - Watch on the Rhine
1944 - Experiment Perilous
1944 - Uncertain Glory
1946 - Temptation
1946 - Deathline at Dawn
1948 - Berlin Express
1950 - Kim
1954 - Twenty Thousand Leagues Under the Sea
1958 - Roots of Heaven
1962 - Tender Is the Night
1962 - Four Horsemen of the Apocalypse
1963 - 55 Days at Peking
1963 - Fun in Acapulco
1965 - Lord Jim