PLATTKÓ Ferenc (PLATKO Franz of Francisco)
|
(foto: SportHistória) |
Geboren : 2 december 1898 in Boedapest (Hongarije)
Overleden : 2 september 1982 in Santiago de Chile
Club(s) als speler: Vasas Budapest (1917-'20),
WAF (Wenen, Oostenrijk, 1920),
Vasas Budapest (1920-'21),
MTK Budapest (1921-'22), FC Barcelona (1923-'30, 189 wedstr.).
Club(s) als trainer :
Naast Bondstrainer van Chili in
1941-'42, '45, '50 en 1953, was hij ook nog trainer van Basel, Roubaix, FC Barcelona (1934-'35 en 1955-'56), Porto, Cracovia, Arsenal, Colo Colo (in 1939, 1941 en 1953), River Plate (1940), Wanderers (1942) en Boca Juniors (1949).
Positie : Doelman
Biografie :
Geboren in 1898 in Boedapest, zette hij zijn eerste stappen in de voetbalsport bij Vasas Budapest. Maar zoals bij veel andere grote voetbalspelers, kwam Wereldoorlog I roet in het eten strooien. Ferenc werd gemobiliseerd en kon aldus zijn sport niet meer beoefenen. Na de oorlog werd hij naar Wenen getransfereerd, waar hij bij WAF zou spelen. In 1920 keerde hij terug naar Vasas Budapest. Zijn volgende ploeg was MTK Budapest, die als springplank zou dienen om naar Spanje te kunnen vertrekken. In 1922 speelde MTK immers twee wedstrijden in Barcelona en Plattkó wist een zodanige indruk te maken in beide matchen, dat de dirigenten van FC Barcelona hem in 1923 een contract aanboden om de mythische doelman Ricardo Zamora te vervangen, die naar Espanyol vertrok.
Zijn aankomst in Barcelona gebeurde op een zeer gevoelig moment voor de club en het leek een 'mission impossible' om Zamora te kunnen vervangen. Maar Plattkó realiseerde dat objectief met glans en wist zich een belangrijke plaats te verzekeren in de geschiedenis van de voetbalclub. Hij zou acht seizoenen bij FC Barcelona blijven spelen als onbetwist titularis, periode tijdens dewelke Barça landskampioen werd in 1929 (grotendeels dank zij hem) en driemaal bekerwinnaar van Spanje (1925, 1926 en 1928).
|
Plattkó (vijfde van rechts) bij Vasas 1920. (foto: SportHistória) |
|
|
Plattkó in actie. |
|
Na zijn heroïsche prestatie tijdens de wedstrijd tegen Real Sociedad, werd Plattkó (tweede van rechts met hoofdverband) gehuldigd. |
Franz Platko, zo noemden ze hem daar in Spanje, won de affectie van de club en van de supporters, die zich vooral zijn verrichting herinnerden tijdens de Spaanse Bekerfinale van 1928, tegen Real Sociedad uit San Sebastián, die na twee replays, in Santander werd gespeeld. Zijn heroïsche prestatie zette de dichter Rafaël Alberti er toe aan op 28 mei 1928 één van zijn meest bekende gedichten aan hem te wijden (de 'Oda a Platko'). De doelman had tijdens de eerste helft een hoofdblessure opgelopen, maar tegen de raadgevingen van de dokters in speelde hij nog een geweldige tweede helft. Niettegenstaande zijn kwetsuur en een enorm hoofdverband, beëindigde de Hongaar op schitterende wijze de partij en begon gestalte te geven aan zijn legende. Toevallig was die dag een andere dichter in de buurt, Gabriel Celaya, die Real Sociedad kwam volgen. Deze schreef op zijn beurt een gedicht om Alberti tegen te spreken ('Contraoda del poeta de la Real Sociedad')
door een andere versie van het einde van die wedstrijd te geven, die afgesloten was met een overwinning van de Catalanen.
|
Franz Platko als trainer bij FC Barcelona in het seizoen 1955-56. |
|
Francisco Platko, als trainer van Colo Colo in Chili, samen met de broers Eduardo en Jorge Robledo. |
Ondertussen had Plattkó ook zesmaal het doel verdedigd van de Hongaarse nationale ploeg. Hij had zijn eerste wedstrijd voor het nationaal elftal op 15 juli 1917 tegen Oostenrijk gespeeld (winst met 4-1), terwijl zijn laatste interland plaats vond op 11 maart 1923 tegen Zwitserland (winst met 6-1).
Na het beëindigen van zijn spelersloopbaan, bleef hij actief als trainer van ondermeer Basel, Roubaix, Barcelona, Porto, Cracovia, Arsenal, Colo Colo, River Plate, Wanderers en Boca Juniors. In 1941, '45, '50 en '53 was hij ook bondstrainer van Chili
(18 wedstr.: 8 gewonnen, 7 verloren, 3 gelijkspel). In Zuid-Amerika werd Plattkó steevast Francisco Platko gemoemd.
Bij zijn terugkeer naar FC Barcelona, als trainer ditmaal, won hij in zijn eerste seizoen 1934-'35 al onmiddellijk de Beker van Catalonië. Het jaar daarop engageerde Barcelona Patrick O'Connell die de ploeg op professionele wijze ging leiden. Bij zijn tweede trainersperiode bij de club in 1955-'56 verving hij Jack Domby. Barcelona haalde de tweede plaats in het Spaanse kampioenschap, na Athletic, en behaalde elf zeges op rij, wat toen een record voor de blaugranas betekende (dat pas in 2006 onder Frank Rijkaard zou verbeterd worden met 14 zeges). Na het seizoen werd hij echter vervangen door
Doménec Balmanya.
Plattkó overleed in 1982 op 84-jarige ouderdom en woonde de laatste jaren van zijn leven in Zuid-Amerika in niet al te beste condities en ontving hij bij sommige gelegenheden financiële hulp van de Vereniging van Veteranen van Barcelona.
Plattkó was één van de beste doelmannen in de Hongaarse voetbalgeschiedenis en bij Barcelona. Hij had uitstekende reflexen, was uiterst zelfverzekerd in al zijn acties en had een groot charisma. En als trainer werd hij gewaardeerd als een intelligent man en zeer bekwaam technicus.
ERELIJST :
Club:
* Kampioen van de Spaanse Liga met FC Barcelona in 1929.
* Kampioen van Spanje met FC Barcelona in 1925 en 1926.
* Kampioen van Catalonië met FC Barcelona in 1924, 1925, 1926, 1927, 1928 en 1929.
* Driemaal Bekerwinnaar van Spanje met FC Barcelona in 1925, 1926 en 1928.
Als trainer:
* Tweemaal kampioen van Chili met
Club Social y Deportivo Colo Colo in 1939 en 1941.
Nationaal elftal :
* 6 Caps
* 0 doelpunten gescoord
|
|
Plattkó samen met de legendarische Spaanse doelman Ricardo Zamora.
(foto: SportHistória) |
Dichter Rafael Alberti Merello, geboren in El Puerto de Santa María op 16 december 1902 en overleden op 28 november 1999. Hij wijdde een gedicht aan Plattkó. |
|