 |
Een piepjonge Szakáll. |
Biografie
Geboren: 2 februari 1884 (Budapest, Oostenrijk-Hongarije)
Als: Gerõ Jenõ
Overleden: 12 februari 1955 (Los Angeles, California - USA)
Filmacteur.
De Hongaarse karakterspeler met de mollige wangen Szöke Szakáll, beter gekend als S.Z. Sakall, werd als Gerõ Jenõ in 1984 geboren in Budapest. Hij acteerde in een groot aantal bijrollen in ondermeer Hollywoodmusicals en komedies in de jaren '40 en '50, zoals 'In the Good Old Summertime', 'Lullaby of Broadway' en 'Christmas in Connecticut', maar was ook te zien in andere films, zoals bv. 'Casablanca', waarin hij Carl speelde, de hoofdkelner.
Zijn mollig grappig voorkomen gaf hem de bijnaam 'Cuddles' en in zijn latere films werd hij dikwijls vermeld als S.Z. 'Cuddles' Sakall, alhoewel hij dat niet erg graag had. Hij was algemeen gekend voor het gebruik van de uitdrukking: "Everything hunky dory" (Alles is in orde).
Sakall was tweemaal gehuwd. In 1916 huwde hij met zijn eerste vrouw, Grossner Gizá, die echter reeds in 1918 stierf. In 1920 trouwde hij dan met Kardos Anna, die bij hem zou blijven tot aan zijn dood.
In de periode van de stomme film dateert zijn eerste belangrijke film van 1927, 'Familietag im Hause Prellstein'. Wanneer het geluid zijn intrede deed in de filmindustrie, was hij in 1928 te zien in 'Rutschbaum' en in 1930 in 'Zwei Herzen im Dreiviertel-Takt (Two Hearts in Walz Time)', in 1931 in 'Ihre Majestät die Liebe' (waarvan een remake werd gemaakt in Hollywood, 'Her Majesty Love', met W.C. Fields in Sakáll's rol) en in 1932 'Gräfin Mariza'. In die periode runde hij ook nog korte tijd een eigen productiehuis. In 1935 speelde hij ondermeer ook nog de hoofdrol in de Oostenrijkse film 'Bretter die die Welt bedeuten'.
Wanneer de nazi's in Duitsland aan de macht kwamen, was Szakáll verplicht terug te keren naar Hongarije. Daar was hij betrokken in meer dan 40 films, vooraleer in 1940 met zijn vrouw naar Hollywood te vluchten wanneer de nazi's de controle over Hongarije overnamen. Veel van Szakáll's naastbestaanden zouden later in de nazi concentratiekampen sterven, met inbegrip van drie van zijn zusters, zijn nicht en zijn echtgenote's broer en zuster.
 |
 |
 |
Enkele vroegere foto's van Szöke Szakáll. |
||
In Hollywood wijzigde Szakáll zijn naam in S.Z. Sakall (S.Z. komt van Szöke), leerde eerst zijn rollen fonetisch aan, maar zijn manier van doen en zijn voorkomen maakten hem geliefd bij audities, zodat hij aan een loopbaan kon beginnen die 'een eindeloze opeenvolging van prikkelbare theatrale impresario's, beminnelijke Europese ooms en verwarde winkeliers' omvatte.
Zijn eerste Hollywoodrol bij Universal dankte hij aan regisseur Joe Pasternak in de filmkomedie 'It's a Date' (1940) met Deanna Durbin als tegenspeelster. Zijn eerste groot succes was 'Ball of Fire' (1941) met Cary Cooper en Barbara Stanwyck. Later ondertekende hij een contract bij Warner Brothers, waar hij een aantal andere kleine rollen vertolkte, zoals in 'Yankee Doodle Dandy' (1942) met James Cagney.
Later dat jaar, hij was toen 51 jaar, werd hij onsterfelijk door een van zijn meest bekende rollen te portretteren, deze van Carl, de hoofdkelner in 'Casablanca'. Pruducer Hal Wallis contracteerde Sakall voor zijn rol als kelner drie weken nadat de opnames voor de film 'Casablanca' begonnen waren. Wanneer de rol hem aangeboden werd haatte hij deze en wees hem af. Toen de filmopnames startten, was de rol nog steeds niet ingevuld. Uiteindelijk aanvaardde Sakall toch de rol mits men hem vier weken werk zou geven. Beide kanten gingen tenslotte akkoord over drie weken. Hij ontving $1.750 per week en trok $5.250 in totaal. In feite had hij meer speeltijd dan Peter Lorre of Sydney Greenstreet. Zijn kenmerken, namelijk zijn wangen, gebroken Engels en nerveuze opwinding, bleken perfect voor zijn rol als Carl.
Sakall trad nadien nog op in 30 andere films, met inbegrip van 'Christmas in Connecticut' (1945) met Barbara Stanwyck. In 1948 verscheen hij in vier films. Eerst in het drama 'Embracable You', gevolgd door 'April Showers'. Vervolgens schitterde hij als Uncle Lazlo in de film van Michael Curtiz (de regisseur van 'Casablanca') 'Romance on the High Seas', aan de zijde van Doris Day voor wie dit haar eerste film was. Zijn laatste film dat jaar was 'Whipplash'. 1949 was een topjaar voor Sakall, die in vier topfilmen kon aantreden. Eerst vertokte Sakall Felix Hofer in de tweede film van Doris Day 'My Dream is Yours'. Later dat jaar speelde hij samen met June Havers en Ray Bolger (Scarecrow in 'The Wizard of Oz') in 'Look for the Silver Lining'. Vervolgens speelde hij met Judy Garland en Van Johnson als Otto Oberkugen in 'In the Good Old Summertime' (Liza Minelli speelde de baby in die film). Tenslotte in 1949 werd Sakall de voorname rol gegeven van de liedjesschrijver Fred Fisher in 'Oh, You Beautiful Doll', maar de hoofdrol ging naar June Havers.
 |
Sakall in de film 'Ball of Fire' (1941) met ondermeer Cary Cooper en Barbara Stanwyck. |
 |
 |
Sakall samen met Humphrey Bogart in 'Casablanca' (1942) ... |
...en met James Cagney en Richard Whorf in 'Yankee Doodle Dandy' (1942). |
 |
 |
Sakall en Judy Garland tussen de opnames door van 'In the Good Old Summertime' (1949)... |
...en met Doris Day en Gordon MacRae in 'Tea for Two' (1950). |
Sakall trad nog op in negen andere films in de jaren '50, waarvan er twee musicals waren met Doris Day (als J. Maxwell Bloomhaus in 'Tea for Two' en als Adolph Hubell in 'Lullaby of Broadway'. Zijn andere rollen omvatten: Poppa Schulz in de Erroll Flynn western 'Montana', Miklos Teretzky in de June Havers musical 'The Daughter of Rosie O'Grady', Don Miguel in de Randolph Scott western 'Sugarfoot', Uncle Felix in de musical 'Painting the Clouds With Sunshine' met Virginia Mayo, één van de afleveringen in de film 'It's a Big Country', waarin een aantal bekende namen meespeelden, zoals Gene Kelly, Van Johson, Cary Cooper, Janet Leigh, Frederick March en Ethel Barrymore. In zijn laatste film had hij de rol van Joseph Ruder in 'The Student Prince' in 1954.
Ondertussen was in 1953 zijn autobiografie 'The Story of Cuddles (My Life Under the Emperor Francis Joseph, Adolf Hitler and the Warner Brothers)' verschenen.
Sakall stierf in Hollywood aan een hartaanval op 12 februari 1955, 10 dagen na zijn 71ste verjaardag, kort na het beëindigen van de opnames van de film 'The Student Prince'. Hij was op dat ogenblik de vierde belangrijke acteur uit 'Casablanca' die overleed, na Conrad Veidt, Dooley Wilson en Sidney Greenstreet. Hij werd begraven in de Garden of Memory L-1079) in Forest Lawn Memorial Park in Glendale, California.
Er liggen in Forest Lawn Memorial Park meer bekende Hollywoodsterren begraven dan op enige andere plek in de wereld. Het is een enorme begraafplaats (meer dan 300 acres - 1 acre=4046,86 m2) waar sterren als Humphrey Bogart, Sydney Greenstreet en John Qualan, naast producer Hal B. Wallis, regisseur Michael Curtiz en componist Max Steiner begraven zijn.
 |
|
|
.jpg)
Een aantal van zijn voornaamste films:
 |
Szöke Szakáll op de romantische toer (1935). |
1917 - A Dollárnéni
1927 - Familietag im Hause Prellstein
1928 - Rutschbaum
1929 - Ihre Majestät die Liebe
1930 - Zwei Herzen im Dreiviertel-Takt (Two Hearts in Walz Time)
1932 -
Gräfin Mariza
1935 - Bretter die die Welt bedeuten
1940 - It's a Date
1941 -
Ball of Fire
1942 -
Yankee Doodle Dandy
1942 - Casablanca
1945 - Christmas in Connecticut
1945 - San Antonio
1948 - Embracable You
1948 - April Showers
1948 - Romance on the High Seas
1948 -
Whipplash
1949 - My Dream is Yours
1949 - Look for the Silver Lining
1949 - In the Good Old Summertime
1949 -
Oh, You Beautiful Doll
1950 - Montana
1950 - The Daughter of Rosie O'Grady
1950 - Tea for Two
1951 -
Lullaby of Broadway
1951 - Sugarfoot
1951 - Painting the Clouds With Sunshine
1951 - It's a Big Country
1954 - The Student Prince
 |
De grafsteen van S.Z. Sakall in de Garden of Memory in Forest Lawn Memorial Park, Glendale, California. |