SZEPESI  (Friedländer)  György

Geboren : 5 februari 1922 - Budapest (Hongarije)
Overleden : 25 juli 2018
Beroep : Sportjournalist, radio en tv-reporter

Biografie :
Szepesi György was een Hongaars sportjournalist én tevens de twaalfde man van de befaamde Aranycsapat van de jaren '50, waarvan hij de bedenker van die naam is.
Szepesi werd geboren in een Joodse familie als Friedländer György.
Wanneer het nationalisme onder het Horthy regime eiste dat Hongaren met vreemd klinkende naam, die naam moesten wijzigen, werd de familienaam Friedländer veranderd in Szepesi, omdat zijn vader in Szepesváralján geboren was.
Als kind speelde hij voetbal, maar hij wist zelf al vlug dat hij niet het talent had van vroegere vrienden, zoals Puskás Ferenc of Szusza Ferenc, en stopte met actief voetballen. Maar sport beoefenen en bewegen, zoals tennissen en zwemmen, bleef hij tot op latere leeftijd volhouden. Szepesi was ook altijd al een grote fan van muziek, vooral na in 1955 een optreden van Edith Piaf in de Olympia in Parijs bijgewoond te hebben. Zo studeerde hij als kind piano, maar een muzikale carrière ging niet door.
Zijn vader, Friedländer Miklós, stierf in 1945 in het concentratiekamp van Buchenwald. Hijzelf werd gedwongen dienst te nemen in een werkbataljon in Oekraïne, hetwelk ontbonden werd in oktober 1944. Bij zijn terugkeer in Budapest woonde hij tot midden januari 1945, wanneer de Duitse troepen zich terugtrokken uit Hongarije, samen met Kocsis Gábor, een mede-overlevende van het bataljon, diens vrouw en hun vier kinderen. Szepesi bekwam zijn doctoraat sportgeschiedenis op de Universiteit van Lichamelijke Opvoeding in Budapest. Hij speelde basketbal voor het Hongaarse Vác-Újbuda LTC tot de fascisten de club ontbonden in 1942.

Na de wedstrijd Hongarije-Polen van 10 juli 1949 (8-2 winst) Szepesi tijdens een interview met Balogh II Sándor, Lakat Károly, Puskás Ferenc en Czibor Zoltán.

Szepesi aan de praat met Berendi Pál...	...met Csik Tibor, Hongaars Olympisch kampioen bantamgewicht boksen in 1948...	...en met de Braziliaanse ster Pelé.

Szepesi was actief bij de Hongaarse radio sinds april 1945. Sinds 1948 heeft hij de Olympische Spelen gekommentarieerd en de Wereldbeker voetbal sinds 1954.

Van 1962 tot 2000 was hij lid van het Hongaars Olympisch Comité en was Voorzitter van het Uitvoerend Comité voor de Fédération Internationale de Football Association (FIFA) van 1982 tot 1994.
Tussen 1979 en 1986 was voorzitter van de Hongaarse voetbalbond (de MLSZ, toen) en verscheen in de hoedanigheid van afscheidnemend voorzitter bij het WK-toernooi van het Hongaars nationale elftal in Mexico in 1986.

Szepesi op het WK 1986 in Mexico.

Verder was hij ook nog Ere-voorzitter van de HFA en van FIFA's Uitvoerend Comité.
Szepesi ontving de FIFA Medaille in 1994 en de Olympische Orde van het International Olympic Committee werd hem in 1995 overhandigd door Juan Antonio Samaranch, de Voorzitter van het IOC. Hij ontving de Pillar of Achievement Award van de International Jewish Sports Hall of Fame in 1997. In 2004 werd hem de Prima Primissa Award in the Hungarian Electronic Press category gegeven. In 2005 werd hij ere-burger van Budapest. Datzelfde jaar werd hij onderscheiden met het Middle Cross of the Order of Merit of the Republic of Hungary.
Szepesi staat ook vermeld in het Guinness Book of Records door het feit dat hij 's werelds langst actieve sportverslaggever is. In 2005 gaf hij verslag bij de vriendenmatch Hongarije-Argentinië, waarbij hij zestig jaar radioverslaggever was sinds zijn debuut in 1945 bij de wedstrijd Oostenrijk-Hongarije. Veel mensen zetten hun televisie af om naar zijn stem op de radio te kunnen luisteren.

Szepesi aan het werk in de studio.

Verslaggever Szepesi in de regen.	...eventjes het balletje bespelen.	Szepesi steeds één met zijn job.

Omdat hij inzag dat hij sportief minder kwaliteiten had, beperkte hij er zich toe de sfeer van aan de zijlijn naar anderen over te brengen. Zijn eerste liefde was het voetbal, maar ook andere sporten hadden steeds zijn aandacht. Legendarische uitzendingen bezorgden hem grote faam. Hij was overal aanwezig waar ook Hongaarse sportieve successen plaats vonden. Zijn enthousiasme en unieke stijl bij het omroepen waren kenmerken van Szepsi. Hij kon zich identificeren met de gebeurtenissen. Hij uitte zijn vreugde bij een succes, de overwinning, en betreurde bij een mislukking, de nederlaag.
Waarschijnlijk het meest memorabele radiomoment van Szepesi was de "match van de eeuw", Engeland-Hongarije in Wembley op woensdag 25 november 1953, waar hij door zijn enthousiasme als het ware de twaalfde man van de Hongaarse ploeg was en zo bijdroeg aan de historische 3-6 overwinning.

Szepesi amuseert zich samen met de twee, toen nog, overlevende spelers van de Aranycsapat, mede-acteurs bij de 6-3 tegen Engeland, Grosics Gyula en Buzánszky Jenõ.

Op een vraag wie hij als beste Hongaarse spelers beschouwde noemde hij ondermeer: Cseh II László, Dr. Sárosi György, Bozsik József, Puskás Ferenc, Hidegkuti Nándor, Sándor 'Csikar' Károly, Albert Flórián, Mészöly Kálmán, Farkas János, Nyilasi Tibor en Törőcsik András.

Op 5 februari 2012 werd Szepesi's 90ste verjaardag gevierd in o.a. het Hongaarse Radiogebouw, waar hij jaren gewerkt heeft.

Szepesi werd bij zijn 90ste verjaardag gevierd in het Hongaarse Radiogebouw. Szívbol gratulálok !..

György overleden op 25 juli 2018.

De inhuldiging van een gedenkplaat op 2 juli 2019 op de Váci út.

Op het graf van Szepesi werd op 5 februari 2022 een bloemenkrans gelegd ter gelegenheid van zijn geboorte 100 honderd jaar geleden..