Wiesel Elie

WIESEL Elie

Biografie:

Geboren: 30 september 1928 (Sighet - thans Sighetu Marmatiei in Roemenië)
Als: Wiesel Eliezer
Overleden: 2 juli 2016, Upper East Side, New York, Verenigde Staten

Nobelprijs Vrede 1986 "voor zijn inzet voor de mensenrechten".

Elie Wiesel werd geboren in de stad Sighet (Transsylvanië, een gebied dat toen bij Hongarije behoorde en dat nu deel uitmaakt van Roemenië), als zoon van Sjlomo en Sara, orthodoxe joden van Hongaarse afkomst die een kruidenierszaak hadden. Hij had drie zussen, Bea, Hilda en Tzipora. Tijdens Wereldoorlog II werd hij, samen met zijn familie en andere joden van de streek, gedeporteerd naar Duitse concentratie- en uitroeiingskampen in Auschwitz-Birkenau. Elie was toen 15 jaar oud. Zijn moeder en zijn zussen werden er vermoord; hijzelf en zijn vader werden naar het aangrenzende werkkamp Auschwitz III Monowitz gestuurd. In januari 1945 werden zij gedwongen naar Buchenwald te marcheren, waar Elies vader overleed. Elie Wiesel was de enige die wél de gruwel overleefde. Bevrijd uit Buchenwald in 1945 door vooruitgeschoven geallieerde troepen, werd hij in een Frans weeshuisgestopt.
In 1948 begon Wiesel een studie aan het Sorbonne. Hij vond een baan bij de Franse krant 'L'arche' als journalist en raakte in contact met de winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur François Mauriac, die hem uiteindelijk kon overtuigen zijn Holocaustervaringen in het boek 'La Nuit' neer te schrijven. Dit eerste en wellicht meest bekende boek uit 1958 is waarschijnlijk Wiesels beroemdste werk. Sindsdien gebruikte hij die gebeurtenissen als basismateriaal in zijn latere werken. Alle boeken, die Wiesel ten andere in het Frans zou blijven schrijven, hebben de verwerking van de Shoah, de grote vernietiging, tot thema. De romans van Wiesel behoren niet tot de eenvoudigste boeken die je kunt uitkiezen om te lezen. Het zijn vooral die mystieke trekken, die het begrijpen bemoeilijken.
In 2006 wees Elie Wiesel een informeel verzoek af van de Israëlische regering om president van de Joodse staat te worden. Hij wilde liever doorgaan met schrijven.


Het geboortehuis van Elie Wiesel in Sighet.	Buste van Elie Wiesel.


Elie Wiesel (zevende van links in de tweede rij) in Buchenwald op 16 april 1945, de dag nadat het kamp bevrijd werd.	Omheiningspalen van Auschwitz, met een citaat van Elie Wiesel in een kamer op de derde verdieping van de permanente tentoonstelling in het U.S. Holocaust Memorial Museum.

Elie Wiesel Nobelprijswinnaar, met zijn zoon en echtgenote naast zich.

In zijn talrijke lezingen vereenzelvigde Wiesel zich met de situatie van de Joden en andere groepen die aan vervolgingen blootgestaan hadden tengevolge van hun religie, ras of nationale afkomst. Als een van de eersten vroeg hij aandacht voor de moeilijke positie van de joden in de Sovjet-Unie en Ethiopië. Maar tegelijk trok hij zich het lot aan van de Palestijnen.
Wiesel vestigde zich in New York en werd staatsburger van de Verenigde Staten sinds 1963. In 1969 huwde hij met de Oostenrijkse Marion Erster Rose, die hem in 1972 een zoon schonk, Shlomo Elisha, en ook de holocaust had overleefd. Hij was beursstudent aan de Yale University, een Distinguished Professor of Judaic Studies aan het City College van New York en sinds 1976 was hij Professor in de Humane Wetenschappen aan de Boston University, waar hij 'Literature of Memory' onderwees. Hij was Voorzitter van de 'Presidential Commission on the Holocaust' van 1978 tot 1986 en gaf daarmee leiding aan de bouw van het 'United States Holocaust Memorial Museum'. Elie Wiesels oeuvre bestaat uit meer dan 40 fictie and non-fictie boeken. Hij ontving de 'Congressional Gold Medal of Achievement' in 1985 en de Nobelprijs voor de Vrede in 1986. Hij publiceerde zijn memoires in 1995.
Het juryrapport van het Nobelcomité zegt het volgende over hem:
"Wiesel is een boodschapper voor de mensheid. Zijn boodschap is er een van vrede, verzoening en menselijke waardigheid. Zijn overtuiging dat de krachten die vechten tegen het kwaad in de wereld kunnen overwinnen, is een zwaar bevochten overtuiging. Zijn boodschap berust op zijn persoonlijke ervaring van totale vernedering en van uiterste minachting voor menselijkheid, zoals die werd getoond in de vernietigingskampen van Hitler".

Wiesel ontving ook nog, benevens zijn Nobelprijs, de Prix Médicis in 1968, de Prix du Livre Inter in 1980, de Congressional Gold Medal of Achievement in 1985. Verder ontving hij in 1992 de Presidential Medal of Freedom en in 2005 de Light of Truth Award. 1985: Four Freedoms Award voor godsdienstvrijheid.
Ridderorden:
Grootkruis in het Legioen van Eer (2000)
Commandeur in de Orde van het Britse Rijk
Grootofficier in de Orde van de Ster van Roemenië (2002)


Wiesel met Oprah Winfrey...	...en met de Dalai Lama.


Elie Wiesel samen met president Jimmy Carter...	... met Bill en Hilary Clinton...	... samen met president George Bush.


Elie Wiesel samen Yitzhak Rabin...	...en met Shimon Peres.

De Amerikaanse president Barack Obama, met de Duitse bondskanselier Angela Merkel en Elie Wiesel op 5 juni 2009 op herdenkingsbezoek in het Duitse concentratiekamp Buchenwald.

Elie Wiesel, Holocaust-overlever en laureaat van de Nobelprijs voor de Vrede, is op zaterdag 2 juli 2016 op 87-jarige leeftijd overleden in de Verenigde Staten.
Hij zette zich in om de herinnering aan de slachtoffers van de Holocaust levend te houden. In juni 2009 bracht hij met de Amerikaanse president Barack Obama en de Duitse bondskanselier Angela Merkel een bezoek aan het vroegere concentratiekamp Buchenwald, waar hij het graf van zijn vader kon groeten.
"Met zijn buitengewone persoonlijkheid en fascinerende boeken verpersoonlijkte Wiesel de overwinning van de menselijke geest op de wreedheid en het kwade", reageert de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. "In de duisternis van de Holocaust, waarin zes miljoen van onze broeders en zusters vermoord werden, was Elie Wiesel een licht en een voorbeeld van menselijkheid en van het geloof in de goedheid van de mens", aldus Netanyahu.
En Obama noemde Wiesel “... one of the great moral voices of our time, and in many ways, the conscience of the world.”


Elie Wiesel samen met zijn echtgenote Marion.	Elie Wiesel op 24 April 2012. (foto: Davis Shankbone)

Bijzonderste werken:

Romans:

De nacht (La nuit - 1958)
De dageraad (L'aube - 1960)
De dag (Le jour - 1961)
De stad van het geluk (Le ville de la chance - 1962)
De poorten van het woud (Les portes de la forêt - 1964)
De bedelaar van Jeruzalem (Le mendiant de Jerusalem - 1968)
Zwijgen over Kolvillàg (Le serment de Kolvillàg - 1973)
De vijfde zoon (Le cinquième fils - 1983)

Bundels (Artikelen):

De Joden der Stilte - Een getuigenis (Les juifs du silence - 1966)
Bijbels eerbetoon. Portretten en legenden (Célébration biblique - 1975)
Een Jood vandaag (Un juif - aujourd'hui - 1977)
De Wanhoop Verdreven. Eerbetoon aan negen chassidische meesters (Contre la melancholie. Célébration chassidique II - 1981)
Woorden zonder wederwoord. Teksten, verhalen en dialogen (Paroles d'étranger, Textes, contes et dialogues - 1982)



Een aantal boeken van Elie Wiesel.