ZSIGMONDY  Richárd  (Richard Adolf  Zsigmondy)

Biografie:

Geboren: 1 april 1865 - Wenen (Oostenrijk)
Als: Zsigmondy Richárd
Overleden: 23 september 1929 - Göttingen (Duitsland)

Nobelprijs 1925 Scheikunde "for his demonstration of the heterogeneous nature of colloid solutions and for the methods he used, which have since become fundamental in modern colloid chemistry."

Richard Adolf Zsigmondy werd geboren in Wenen in 1865, als zoon van een gerespecteerde Hongaarse familie. Zijn vader, dokter Adolf Zsigmondy, had een groot aandeel in het promoten van de tandheelkunde in Oostenrijk, had de uitvinding van meerdere chirurgicale instrumenten en toestellen op zijn naam en had meerdere wetenschappelijke en medische werken gepubliceerd. Hij moedigde de interesse voor natuurwetenschappen aan bij zijn kinderen. Hij stierf echtertoen Richárd slechts 15 jaar oud was. Zsigmondy's moeder, Irma von Szakmary, stimuleerde haar kinderen in een leven buitenhuis, in belangstelling voor kunsten en in het volgen van hun eigen voorkeur.Zsigmondy en zijn broers spendeerden dan ook een groot deel van hun tijd aan sportklimmen, bergsport, zwemmen en duiken.
Zsigmondy's interesse in scheikunde en natuurkunde ontwikkelde zich pas op latere leeftijd; hij bestudeerde Stoeckhardt's handboek 'Schule der Chemi' en voerde in zijn eigen klein laboratorium bij hem thuis, veel experimenten uit vermeld in dat boek. Hij werd ook beïnvloed door de handboeken over scheikunde van Roscoe-Schorlemmer en Berzelius. Onder leiding van Professor E. Ludwig van de Medische Faculteit van Wenen leerde hij de basisgegevens van kwantitatieve analyses.

Zsigmondy Richárd: uitvinder van de ultramicroscoop.

Vervolgens studeerde hij aan de Technische Hogeschool in Wenen en begaf zich in 1887 naar Munchen om organische scheikunde te leren bij Professor W. von Miller. Na zijn doctoraat in organische scheikunde bekomen te hebben op de Universiteit van Erlangen, bleef hij er als assistent van Professor von Miller en accepteerde later eenzelfde positie als assistent van fysicus Professor Kundt in Berlijn.
In 1893 kwalificeerde hij zich tot houder van lezingen aan de Technische Hogeschool in Graz en aanvaarde tevens om daar les te geven over de karakteristieken van siliciumsamenstellingen. Zijn werk over glanzende kleuren voor glas en porselein leiden hem ertoe de colloïde (stroperige) scheikunde van naderbij te bestuderen, wat leidde tot een afspraak met de glaswerken Schott und Genossen in Jena, waar hij bleef tot 1900 om zich voltijds aan wetenschappelijk onderzoek te kunnen wijden. Tijdens die periode ontdekte hij hoe reproduceerbare goudsolen te kunnen voorbereiden en ontwikkelde in 1903 ook de ultramicroscoop (waarbij gebruik gemaakt wordt van verstrooid licht) in samenwerking met Henry Siedentopf.
In 1907 was hij Professor en Directeur van het Instituut van Anorganische Scheikunde aan de Universiteit van Göttingen, waar hij bleef tot zijn opruststelling in februari 1929. In de jaren volgend op Wereldoorlog I, en vooral in 1922 en 1923, had het Instituut een ernstig tekort aan de meest eenvoudige chemische materialen, waardoor wetenschappelijk werk uitermate moeilijk werd. In 1925 ontving Zsigmondy de Nobelprijs voor Scheikunde voor zijn werk over de heterogene natuur van colloïdale oplossingen. Dit maakte het hem mogelijk, met oprechte dankbaarheid, om de meeste van de moeilijkheden die hij tegengekomen was in de voorbije jaren, achter zich te laten.
Naast zijn 'Lehrbuch der Kolloidchemie', publiceerde Zsigmondy een boek 'Über das kolloide Gold' in samenwerking met P.A. Thiessen. Zijn schoonzoon, Dr. Erich Huckel, die tevens een van zijn medewerkers was, wijdde een boek aan de adsorptietheorieën voor Zsigmondy's verzamelde geschriften 'Kolloidforschung in Einzeldarstellungen'.
Zsigmondy huwde in 1903 met Laura Luise, geboren Müller, de dochter van Professor Wilhelm Müller, docent in pathologische anatomie in Jena. Twee dochters, Annemarie en Käthe, werden uit dit huwelijk geboren. In 1925 huwde Annemarie met Dr. Erich Huckel van Göttingen, die in Zurich assistent was van Professor Debye en daar later docent werd.
Zsigmondy overleed in Göttingen op 24 september 1929.

Herinneringen aan Professor Zsigmondy Richárd in het 'Museum der Göttinger Chemie' in de Fakulteit voor Chemie.