HONGAARSE  FILMICONEN

Hongarije heeft een lange filmtraditie. Hongaarse filmmakers zagen als een van de eersten de film als kunst.
In 1912 richtte Korda Sándor (de latere Sir Alexander Korda) 'Pesti Mozi' op (het Hongaars filmjournaal). In 1920 waren er al 16 andere journaals. Al vroeg werd de filmtheorie ontwikkeld; in de jaren '10 door Torok en Bognár, later door Balázs Béla (1884-1949) . In de jaren '20 en '30 werd de Hongaarse film gecommercialiseerd, zoals in de Verenigde Staten. In Wereldoorlog II was Hongarije opnieuw een bondgenoot van Duitsland, met als resultaat: veel propagandafilms. Na de oorlog werd de 'Academie voor Drama en Cinematografie' opgericht, waarna veel nieuwe films uitkwamen. In 1948 kwam de Communistische Partij aan de macht, die de Hongaarse filmindustrie nationaliseerde en verdeelde in semi-autonome productiegroepen, waaronder naderhand de Balázs Béla Stúdió, opgericht in 1959. Door het Stalinisme maakte de Hongaarse film in de periode 1949-1953 echter een zware tijd door.
Na 1953 kwam er enigszins ruimte voor liberalisering en trad er een nieuwe generatie regisseurs naar voor. In de jaren '50 werd de inhoud zeer belangrijk in de Hongaarse film, vooral in de periode rond de revolte van 1956.
De vorm en stijl bleven altijd hetzelfde: realisme of neorealisme. Er kwamen pas innovaties toen de moderniseringen na 1956 werden doorgezet. De Hongaarse film was grotendeels politiek getint, maar ook heel mooi en soms sensueel. Ook al was er weinig geld voorhanden (gemiddeld 300 duizend dollar per film), de films waren van een hoog niveau. Voor de val van het communisme werden er ongeveer 25 films per jaar gedraaid. De filmacademie van Budapest voerde ondertussen een strenge selectiepolitiek.
De Hongaarse filmers werkten veel samen: een groot deel van de films werd gefilmd door Koltai Lajos (° 1946, met bv. cinematografie van 'Maléna' in 2000 met Monica Belucci), maar ook andere regisseurs deden het filmwerk voor collega's.
Vanaf 1988 kwamen er in Hongarije heel wat politieke hervormingen, maar een economische crisis kon na 1990 niet vermeden worden. De grenzen werden geopend voor de Amerikaanse films, die een bedreiging vormden voor de verfijnde Hongaarse film. De filmindustrie werd geprivatiseerd, maar nog steeds stroomt er gemeenschapsgeld naartoe. Thans worden ook veel minder films gedraaid.

Onder de belangrijkste Hongaarse regisseurs vinden wij vooral:
Kovács András: ° 1925, studies in Parijs, politiek geëngageerde films, zoals bv. ' Hideg napok' (Cold Days) in 1966, en
Jancsó Miklós:
° 1921, regisseerde in 1962 de eerste New Wave film 'Cantata' in Hongarije en is Hongarije's grootste regisseur volgens velen.

Maar ook de volgenden zijn topregisseurs in hun land:
Gaál István
: ° 1933, o.a. zijn meesterwerk 'Magasiskola' (The Falcons) in 1970, met de Prijs van de Jury in Cannes,
Szabó
István
: ° 1938, o.a. 'Mephisto' in 1981 naar roman van Klaus Mann en 'Redl ezredes' (Colonel Redl) in 1985 met Klaus Maria Brandauer in de hoofdrol, en
Mészáros
Márta:
° 1931, de beroemdste Hongaarse vrouwelijke reigsseur, o.a 'Kilenc hónap' (Nine Months) haar eerste kleurenfilm in 1976, en in 1982 'Napló gyermekeimnek' (Diary for My Children)" die in 1984 de Grand Prix Spécial du Jury kreeg in Cannes, en het eerste deel is van de Naplótrilogie,

Veel uitgeweken Hongaren oogstten in de filmwereld roem en fortuin in het buitenland, vooral in de Verenigde Staten (bv. Michael Curtiz, Sir Alexander Korda, Tony Curtis en Johnny Weissmuller).


BALÁZS Béla
BALÁZS Béla Regisseur en scenarioschrijver (én filosoof én componist én auteur)
George CUKOR
George CUKOR Regisseur
Tony CURTIS
Tony CURTIS Acteur
Michael CURTIZ
Michael CURTIZ Regisseur
DARABONT Frank
DARABONT Frank Regisseur/Producer/Scenarioschrijver
William FOX
William FOX Producent en Stichter van de FOX Studios
GAÁL István
GAÁL István Regisseur
GÁBOR Zsa Zsa
GÁBOR Zsa Zsa Actrice
Leslie HOWARD
Leslie HOWARD Acteur
JANCSÓ Miklós
JANCSÓ Miklós Regisseur
KOLTAI Lajo
KOLTAI Lajos Cameraman, Regisseur
Sir Alexander KORDA
Sir Alexander KORDA Producent en Regisseur
KOVÁCS András
KOVÁCS András Regisseur
Peter LORRE
Peter LORRE Acteur
Béla LUGÓSI
Béla LUGÓSI Acteur
Paul LUKAS
Paul LUKAS Acteur
MÉSZÁROS Márta
MÉSZÁROS Márta Regisseur
Paul NEWMAN
Paul NEWMAN Acteur, Regisseur, Producent.
George PAL
George PAL Producer/Regisseur/Uitvinder van de 'Puppetoons'
Marika RÖKK
Marika RÖKK Actrice
RÓZSA Miklós
RÓZSA Miklós Componist (vooral filmmuziek)
S.Z. SAKALL
S.Z. SAKALL Acteur
SZABÓ István
SZABÓ István Regisseur, Scenarioschrijver en Acteur.
SZELECZKY Zita
SZELECZKY Zita Actrice en zangeres
Johnny WEISSMULLER
Johnny WEISSMULLER Acteur en Zwemkampioen
Rachel WEISZ
Rachel WEISZ Actrice
Cornel WILDE
Cornel WILDE Acteur
Debra WINGER
Debra WINGER Actrice